Để sơn bám chắc trên bề mặt sắt thép, người ta thường sử dụng lớp sơn lót. Tuy nhiên dung môi để pha sơn thường là các dung môi hữu cơ, bay hơi mạnh, độc tính cao ảnh hưởng đến sức khỏe và môi trường. Qua nhiều năm nghiên cứu và phát triển, hóa chất Phosphate cùng với phương pháp Phosphate hóa ra đời là bước ngoặt cho ngành công nghệ sơn tĩnh điện.
1. Phosphate là gì?
Phosphate là chế phẩm hóa chất dùng để xử lý bề mặt kim loại trước khi sơn tĩnh điện. Quá trình phốt phát hóa là quá trình ngâm, phun hoặc quét hóa chất lên bề mặt kim loại nhằm mục đích tạo ra hỗn hợp muối phốt phát, muối kép (Fe,Zn,Mn)nH2(PO4)4.nH2O màu ghi xám đến đen.
Tác dụng của lớp Phosphate:
– Tạo chân bám, tạo độ đàn hồi giữa lớp sơn tĩnh điện và bề mặt kim loại
– Bảo vệ bề mặt kim loại, chống gỉ sét, chống mài mòn
– Tạo lớp phủ để giảm ma sát cho gia công cơ khí, đột, dập, vuốt dây, nguội
2. Quy trình Phosphate hóa chuẩn nhất
Quy trình Phosphate hóa hay còn gọi là phốt phát kẽm là phương pháp gia công bề mặt được sử dụng rộng rãi trong lĩnh vực công nghiệp để xử lý bề mặt kim loại trước khi sơn. Lớp màng Phosphate tạo ra trên bề mặt kim loại không còn tính dẫn điện và tính kim loại, có khả năng chống ăn mòn.
Phosphate hóa là quy trình công nghệ tuần tự theo các bước sau:
Bước 1: Tẩy dầu mỡ đảm bảo chi tiết phosphate hóa bề mặt kim loại sạch dầu mỡ để quá trình phosphate diễn ra tốt nhất.
Bước 2: Rửa nước nhằm loại bỏ hóa chất tẩy dầu mỡ dư.
Bước 3: Tẩy gỉ Trong quá trình phosphate hóa nếu chi tiết còn gỉ nhiều sẽ làm lớp phosphate không đều, rộp, phồng ảnh hưởng rất nhiều đến chất lượng sơn. Quá trình tẩy gỉ đóng vai trò quan trọng trong phosphate hóa.
Bước 4 : Rửa nước loại bỏ axit trên bề mặt chi tiết.
Bước 5: Định hình muốn lớp phủ phosphate đồng đều, min trước khi phosphate cần phải định hình.
Bước 6: Phosphate hóa chi tiết được đưa vào bể phosphate ngâm trong vòng 15-20 phút , lớp phosphate hình thành trên bề mặt kim loại.
Bước 7 : Rửa nước
Bước 8 : Thụ động hóa nhằm bit các lỗ xốp nhỏ trên bề mặt phosphate ngăn chặn sự vàng lại.
Bước 9: Để ráo hoặc sấy khô
3. Các hóa chất dùng trong quá trình Phosphate:
+Chế phẩm tẩy dầu: MC02…
+Tẩy gỉ : H2SO4, HCl , chất ức chế ăn mòn..
+Chế phẩm định hình: DH500….
+Chế phẩm Phosphat hóa: ZCR 588….
+Chế phẩm tăng tốc:ACOD 11…
+Chế phẩm trung hòa: O200….
+Chế phẩm thụ động: CL205,…
4. Lưu ý quan trọng trong quy trình Phosphate:
1. Các bể nước trên chảy tràn, thiết kế tuần hoàn loại nước từ bể 7 về bể 4 về bể 2 để tiết kiệm nước.
2. Bể tẩy dầu muốn nhanh có thể gia nhiệt.
3. Sản phẩm sau tẩy dầu, tẩy gỉ nên sịt nước bên ngoài nhằm đảm bảo sau rửa bể nước sạch hóa chất tránh nhiễm sang các bể quan trọng.
Một số nguyên nhân gây nên vàng ố sau sử dụng Phosphate:
1. Tẩy dầu không sạch do kỹ thuật công nhân hoặc bể tẩy dầu không đạt điều kiện làm việc.
2. Bể tẩy gỉ chưa sạch
3. Bể định hình không đạt chuẩn làm việc, nên kiểm tra và thay bể khi cần.
4. Bể phosphat không đạt chuẩn làm việc khắc phục bằng cách kiểm tra các thông số quan trọng và bổ sung hóa chất khi cần.
5. Sau khi phosphate xong nên qua bể thụ động nhằm bảo vệ lớp phosphate trong môi trường không khí, thời tiết ẩm ….
5. Tại sao phải dùng chất định hình và cách lựa chọn trong dây chuyền Phosphate
Xét về góc độ kinh tế, chất lượng đinh hình quyết định đến lớp phosphate và vẻ đẹp lớp sơn.
Chất định hình DH 500 hoạt hóa bề mặt kim loại tạo thành các mầm titan(mầm phosphate) nơi diễn ra quá trình Phosphate. Ngoài ra chúng còn có tác dụng trung hòa axit tự do trên bề mặt kim loại tránh được hiện tượng vàng sau phosphate. Nguyên nhân giảm giá chất định hình do người sử dụng pha thêm soda hoặc Na3PO4 đồng nghĩa với việc giảm đáng kể chất lượng lớp phosphate. Tôi luôn suy nghĩ làm sao để chất lượng sản phẩm khách hàng là tốt nhất và mong quý khách hàng cân nhắc hơn kém để lựa chọn chất định hình phù hợp với quý khách.
Đặc trưng chất định hình tốt:
+ Tỷ lệ tiêu hao ít, thân thiện với môi trường.
+ Rút ngắn thời gian phosphate kẽm.
+ Tạo lớp phosphate mịn, đồng đều, không sần sùi
+ Màng phosphate bám dày và chắc.
+ Màng phosphate sạch không tạo lớp bụi phấn trên lớp phosphate.
Ngoài ra công ty còn cung cấp phosphate lau, phosphate phun, phosphate bằng một chất duy nhất cho công ty có điều kiện và mặt bằng sản xuất hiện tại chưa đáp ứng được nhu cầu quy trình Phosphate hóa chuẩn.